Malzemenin en iyisi ve tazesi nasıl seçilir? Konumuz bu. Malzeme seçimi, yemeğin can alıcı bölümlerindendir. Ne kadar uğraştığınızın bir önemi yok. Malzemeniz iyiyse, en kötü ihtimalle (yakma vb. yemeği tamamen imha edecek hususlar hariç) yenilebilir bir yemek yaparsınız, malzemeniz kötü olduğunda ise bütün çabanız yenilebilir lezzette bir yemeği ortaya çıkartmaktır. ;

Malzeme seçiminde belli bir standardı tutturup, üstüne de becerinizi eklediğinizde, dostlarınızın hayran kalacağı yemekler hazırlayabilirsiniz. Evet, tabi ki sebzenin sert, rengi parlak ve diri olanını satın alacaksınız. Tabi ki kabuğu/dokusu bozulmuş, buruşmuş ya da hafifçe renk değiştirmişinden uzak duracağız ama malzeme işi sadece sebzeyle bitmiyor işte. Bunun eti var, tavuğu var, balığı var, karidesi var, baharatı var, kısaca var oğlu var. O zaman başlayalım

(Malzemeler harf sırasına göre dizilmiştir)

Ayvanın iyisi – olmuşu nasıl anlaşılır?

Öncelikle ayvanın olgun olup olmadığını anlamalısınız. Olgun olmayan ayva, henüz tam sarıya dönmemiş olan ayvadır.

Olgunlaşmamış ayva susuz ve  tatsız olur. Olgunlaştığının bir başka belirtisi ise üzerindeki havın kolayca silinebilmesidir

Ayva alırken üzerine mutlaka çok dikkat edin. Çok sert gibi gözükmekle birlikte sıkıldığı zaman oluşan hasar bile çürümesine sebep olabilir. Üzerinde kahverengi lekeler oluşur ve bu lekeler kolayca uzun süre saklanabilen ayvanın kısa sürede bozulmasına sebebiyet verir.

Ayvanın iyisi en kolay kokusundan anlaşılır. Elinize alıp güzel kokup kokmadığını kontrol edin. Eğer kokusunu dışarı veriyorsa olgun ve lezzetlidir.

Neler Yapılır; Ayva Murabbası

Baklanın tazesi nasıl anlaşılır?

Baklanın tazesini anlama yollarından en önemlisi fasulye gibi ortadan kırıldığında ses çıkartmasıdır. Bunun yanında rengi de önemlidir. Koyu yeşil olması tercih sebebiniz olmalı. Üstünde bulunan siyah lekeler de baklanın bayatlamaya başladığının göstergesidir. Üzerinde fazla yırtık, delik, kırık olmaması tercih sebebiniz olmalı. Hele de sadece içini pişirmeyecekseniz.

Neler Yapılır: Bakla Kalyesi

Balığın tazesi nasıl anlaşılır?

Öncelikle balığın gözüne bakmalısınız. Gözü buğulanmaya başlamışsa, balık taze değildir. Taze balığın gözünün siyahını net olarak görürsünüz.

Balığın solungaçların kırmızılığı ise bir başka göstergedir. Eğer kahverengiye dönmeye başlamışsa balık bayattır. Bir de solungaçlarda sümükleşme gerçekleşebilir, sümükümsü bir sıvı belirmiş olabilir. Bu da bayatlama göstergesidir.

Balığın etinin diriliği yani bastırdığınızda elastikiyet gösterip eski şekline dönmesi, kuyruğunun sert ve dik durması da tazelik göstergeleridir.

Sakın ve sakın parçalanmış – temizlenmiş balık almayın (hele de seyyar gezen kamyon ya da tezgahlardan). Çok müşteri geldiğinde “hazır olsun” mazeretiyle içi temizlenip hazırlanmış balıkları aldınızsa ve sadece 1/3’ü bayatsa, atalarımızın dediği gibi “öpün, başınıza koyun”. Bunun yanında bir de kalkan gibi balıklarda vatoz gibi başka balıkların “karışması” durumu olabilir ki, yemekte bambaşka bir felakettir bu durum. Bu yüzden aldığınız balık arka tarafta, gözle görülmeyen bir yerde temizleniyorsa, mutlaka yanına gidip “yanlışlıkla” karışma olasılığını mümkün olduğunca düşürün.

Neler Yapılır; Balık Köftesi, Lüfer Pilavı, Güveç Balığı, Balık Büryan

Baklavanın tazeliği nasıl anlaşılır?

Baklavanın tazeliği en kolay renginin canlılığından anlaşılır. Ayrıca

taze baklava üzerine bastırdığınızda çıtırdar. Eğer çıtırdamıyorsa baklava bayat demektir.

Bu kıstaslar size taze baklava sağlar ama ne olursa olsun bir tane tatmadan baklava almak çok da doğru değildir çünkü baklavanın malzemesi, yufkanın inceliği, yağı iyi emmişliği, şerbetin dengesi ve özellikle de şerbetin şekerinin niteliği baklavanın kalitesini etkileyen ögelerdir

Böğürtlen / Ahududunun iyisi nasıl anlaşılır?

Böğürtlen ya da ahududu elinize aldığınızda dirilik hissi vermelidir. Sert değil ama diri olmalıdır. Ağızda ne kadar aroma bıraktığı da onun ne kadar olgunlaşmış olduğunu gösterir. Aman dikkat! Üzeri küflü olanları almaktan kaçının  ve aldığınızı mümkün olduğunca da çabuk tüketin. Eğer o gün tüketmeyecekseniz buzdolabına bir kağıt peçeteye sararak ya da daha iyisi kapalı bir kabın içine kağıt peçete koyarak saklayın.

Neler Yapılır; Böğürtlen Hoşafı

Çikolatanın bayatlığı / tazeliği nasıl anlaşılır?

Çikolatanın parlak ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olması gerekir. Depolama sırasında sıcaklık değiştiğinde çikolatanın parlak rengini veren yağlar erir. Yüzeye çıkan bu yağlar ise daha sonra donup beyazlaşır. Buna “çiçeklenme” denir. Depolama kalitesindeki problemi gösterir. Çikolata her zaman oda sıcaklığında saklanmalıdır. Asla buzdolabına konulmamalıdır. Aynı şekilde bayatlayan çikolatalar da, parlak renklerini yitirirler.

Çikolatanın kırıldığında çıtırtıyla ve düzgün bir şekilde kırılması, ağza atıldığında kakao kokusu ve tadı gelmesi gereklidir. Ağızda erimelidir çünkü kakao yağı vücut ısısında erir. Sabunsu tat ya da donmuş yağ tadı geliyorsa, bayattır.

Domatesin tazesi nasıl anlaşılır?

Size ilk tavsiyemiz, mevsimi dışında domates tüketmeye yeltenmemeniz. Eğer mevsimi dışında alıyorsanız, iyi domates bulabilme şansınız çok düşüktür.

Diyelim ki mevsimindesiniz; Mümkünse saplı domates alın ve sapını koklayın. Elinizi sürdüğünüzde hafif de olsa bir koku kalıyorsa, o domates tazedir, lezzetlidir. Yumuşamış olmamasından bahsetmiyorum bile. Sert olması, domatesin olmazsa olmazı.

Eğer sapına yakın yerde hala sarıları varsa ya da yeşil bir halka mevcutsa, hele bir de kabukları inceyse, salata için idealdir. Homojen kızaran domates gen mühendisliğinin bir sonucudur fakat lezzeti bahsettiğim sapına yakın rengi farklılaşan domatesten biraz daha geridedir

Sos, salça ya da püre yapacaksanız daha az sulu, oval biçimde olanları tercih etmeniz gerekir.

Domatesi saklayacaksanız dışarıda saklayın. Azar azar almanız, tadını kaybedeceği soğuk ortama hapsetmemeniz en iyisi.

Neler Yapılır; Fırın Kebabı,Fukara Salatası

Dondurulmuş gıda?

Dondurulmuş gıdanın tazeliğini bayatlığını üzerindeki tarihten çıkartabilirsiniz ama soğuk zincirde bir yerlerde kırılma olup olmadığını anlayabilir misiniz? Evet, anlayabilirsiniz. Eğer dondurulmuş gıdanın paketi üzerinde buzlar varsa (bu ürün dondurma da olabilir) bu buzlar onun çözülüp tekrar donduğunu gösterir.

Enginarın tazeliği nasıl anlaşılır?

Çoğu kişi enginarı ayıklanmış olarak alır ama bu aslında iyi bir metod değildir çünkü satıcılar çok hızlı kararan enginarın rengini sabit tutmak için limon tuzu vb maddeler kullanırlar. Bunlar lezzetin bozulmasına ve limon tuzunun enginara işlemesine sebep olur.

Enginarın tazesini almak için ise 2 önemli kıstas vardır. Birincisi yaprakların tazeliğidir. İkincisi ise sapından tutup saladığınızda başın hafifçe de olsa hareket etmesidir. Eğer hareket etmiyorsa ya biraz bayatlamış ya da kartlaşmış demektir.

Etin bayat olduğu nasıl anlaşılır?

Etin bozulduğu öncelikle renginden ve kokusundan anlaşılır. Eğer rengi grileşmişse, içinde yeşil ya da siyah gibi renkler görüyorsanız etiniz bozuktur.

Üstüne dokunduğunuzda yapışkan bir his veriyorsa ve kokuyorsa bayattır, bozuktur. Taze kullanım süresi buzdolabında 2 gündür. Eti buzdolabında 2 günden fazla saklarsanız bozulabilir.

Şunu hiç bir zaman unutmayın; Buzluğa koyduğunuzun etin tadı asla ilk alındığı zamanki gibi olmayacaktır.

Ayrıca etleri kullanacağınız zaman parçalara ayırın. Etleri pişirmeye ne kadar yakın parçalara ayırırsanız, o derece lezzetlerini korurlar.

Neler Yapılır; Susuz Köfte, Kuzu Etli Şevketi Bostan

Fasulyenin tazesi, kılçıklısı nasıl anlaşılır?

Bunu anlamanın en ideal yolu fasulyelerden birini alıp bölmektir. Fasulye gevrekse, fazla bükülmeden kırılıyorsa, tazedir. Eğer kıvrılıyor, zor kırılıyorsa tazeliğini yitirmiş demektir. Tabi ses de önemli. Taze fasulye gerçekten tazeyse kırılırken ses çıkaracaktır.

Kılçık genelde fasulyenin bayatlaması ile ortaya çıkar. Kenarlar en önce katılaşır. Böyle bir fasulye kırıldığı zaman kenarlardan birinden fasulyenin kılçığı görülür.

Fasulyenin rengi de önemlidir Rengi koyu olan fasulye daha tazedir. Zaman geçtikçe rengi sararmaya başlar.

Neler Yapılır; Fasulye Mücveri 

Hurmanın tazesi nasıl anlaşılır?

Hurmanın tazesi dokunularak anlaşılabilmekle beraber her hurmayı sıkarak tazeliğini anlamaya çalışırsanız satıcı ile aranız bozulabilir. Ayrıca aldığınız hurma paket içinde de olabilir. Bu durumda tavsiyemiz, meyvenin üst tarafında sapa bağlanan kısmın düşmemiş ya da kopmamış olduğu hurmaları tercih etmeniz. Bu hurmalar, her durumda aynı hasatta toplanmış diğerlerine göre daha taze olacaktır.

Karidesin tazesi nasıl anlaşılır?

Karidesin tazeliği öncelikle renginden anlaşılır. Sadece daha canlı ve parlak olması değil kıstasımız. Yer yer siyahlanmaların olması (özellikle kuyruk kısmında net belli olur) karidesin bayatlamaya başladığının göstergesi.

Bir de baş ve gövde arasındaki kısım önemli. Burada kabuk açılmış, içerideki et gözüküyorsa, gövde özgün şeklini kaybederek arada bu tip açılmalar vermişse, et diriliğini ve sertliğini kaybetmişse, karides bayatlamış demektir. Bozuk karides nasıl anlaşılır sorusu risk taşıyan bir sorudur. Karides raf ömrü kısa bir üründür. Taze alıp taze tüketin. Neden bozuk karidesle uğraşacaksınız? Tazesini seçmenin yolunu öğrendiniz. Verdiğimiz kıstaslara uymuyorsa almayın ya da dondurulmuşunu tercih edin.

Neler Yapılır; Karides Salatası,  Karides (Teke) Çorbası 

Karnabaharın tazesi nasıl anlaşılır?

Karnabahar kış sebzelerinin en önemlilerinden biridir. Kolay bayatlamaz, hele de buzdolabında ya da soğuk bir yerdeyse. Bununla beraber taze karnabahar nasıl seçilir öğrenip en tazesini almayasınız. Böylece istediğiniz daha uzun süre saklayabilirsiniz. Taze karnabaharın anlaşılması için iki ana kıstas vardır. İlki rengidir. Karnabaharın rengi ne kadar beyaz ise o kadar tazedir. kahverengi lekeler oluşmaya başladıysa anlayın ki biraz bayatlamıştır. İkinci kıstas ise sapının etrafındaki yeşil bölgelerdir. bunlar karnabahara göre çok daha hızlı tazeliklerini kaybederek pörsürler. Eğer yapraklar ve sap yumuşamışsa karnabahar bayatlamaya başlamıştır.

Neler Yapılır: Karnabit Taratoru

Kavunun iyisi nasıl seçilir?

Kavun koklanarak iyi olup olmadığı anlanılan bir meyvedir. Eğer kokusu güzelse (ki tatlı ise kokusu ile belli eder), kabuğu sertse (çok sertse bu da olgun olmadığının işaretidir) ve kuyruk tarafı diğer yerlerinden daha yumuşaksa, kavun lezzetlidir.

Bir de Türk yöntemi olan “tokatlayarak anlamak” var. Bu yöntemde de eğer kavunu tokatladığınızda tok bir ses veriyorsa, kavun iyidir.

Bozuk kavun en kolay kabuğundan anlaşılır. Genelde bir vuruğun zaman içinde bozulmayı tetiklemesi ile kavun çürümeye başlar. Eğer kavunun dip tarafı haricinde başka bir noktasında yumuşaklık varsa o kavunu almamanızı ya da evde anladıysanız çarçabuk tüketmenizi tavsiye ederim.

Neler Yapılır; Kavun çekirdeği şerbeti

Keçiboynuzunun tazesi nasıl anlaşılır?

Taze keçi boynuzları (resimde olduğu gibi) daha etli ve yuvarlak hatlara sahiptir. Kırıldıklarında içlerindeki kıvamlı öz suyu fark edilir. Zaman geçtikçe içindeki su uçar, kurur, gevrekleşir, sertleşir.

Bu yüzden mevsimini kollamak, Şubattan sonra artık yeni mahsulü beklemek daha mantıklıdır. Bunun yanında eğer yumuşatmak istiyorsanız bir süre buharda tutmanız kendisini az da olsa toplamasına neden olacaktır

Neler Yapılır; Keçiboynuzu Şerbeti

Bozuk kıyma nasıl anlaşılır?

Ekşi ya da keskin bir koku geliyorsa, rengi siyaha kaçıyorsa ya da grileşmişse, içinde yer yer yeşil ya da yeşile çalan parçalar varsa o kıyma bozuktur.

Taze kıyma parlak, canlı bir kırmızı renktedir. Renk koyulaşmışsa, kahverengileşmeye başlamışsa, bayattır. Kıymanın buzdolabı süresi azami 1 gündür. Bu noktadan sonra bozulma ihtimali yüksektir. Zaten tadı biraz gitmiş, et suyunu salmış olacaktır. Kıyma taze çekilmelidir. Çekildikten sonra ne kadar çabuk kullanılırsa, o denli lezzetli olur

Neler Yapılır; Maydanozlu Köfte, Osmanlı Mücveri, Susuz Köfte, Çibörek, Elma Dolması

Mısırın tazesi/tazeliği nasıl anlaşılır?

Öncelikle elinizden geldiğince dış yaprakları soyulmamış mısırlardan seçin. Onlar her zaman tazeliklerini soyulmuş mısırlardan daha iyi korumuşlardır.

Elinize aldığınız mısırın dışındaki yapraklar yeşil, ve nemli ise, mısır dizisinden birine baskı yaptığınızda patlıyor ve suyu dışarı fışkırıyorsa o mısırı alabilirsiniz

Muzun tazesi nasıl anlaşılır?

Muzun tazesi sarı renktedir. Zaman içinde rengi kahverengine dönüşmeye başlar. Muz kahverengiye dönerken kabuğu da incelir.  Yani bayat muzu en rahat kabuğundan anlayabilirsiniz.

Not: Muzu buzdolabında değil, oda sıcaklığında saklayınız. Soğukta duran muz çok daha çabuk bayatlar.

Narın iyisi nasıl anlaşılır?

Narın iyisini alabilmek için öncelikle dibindeki taçın açık olup olmadığına bakmalısınız. Açıksa ilk sınavı geçti demektir. Nar yuvarlaktan çok köşeli ve sert yapıya sahip olmalıdır. Bir de sıktığınız zaman içeride bir tanenin patladığını hissetmelisiniz.

Neler Yapılır; Nar Şerbeti

Patatesin tazesi – iyisi nasıl anlaşılır?

Öncelikle patatesiniz sert olmalı. Yumuşak patates çürümeye başlamış demektir. Sonra kabuğu yeşillenmeye başlayan patatesten de uzak durun. Çünkü yeşillenme “solanin” isimli madde nedeniyle oluyor ve ölüme kadar uzanan zehirlenmelere sebebiyet verebiliyor.

Filizlenmiş patates de bir çok zararlı etkiye sahip. O da yiyenlerde baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, ishal gibi zehirlenme belirtilerine yol açıyor.

Patlıcanın tazesi nasıl anlaşılır?

Patlıcanın taze olduğuna dair en önemli kıstas, sapıdır. Sap kısmı mutlaka yeşil olmalıdır. Eğer sapı rengini kaybetmiş ve uçlarından kalkmışsa, bayattır.

Parlaklığı ise bir başka tazelik göstergesidir. Mümkün olduğu kadar siyahı tercih edilmelidir. Yumuşakça olan lezzetlidir. Sert olanlar genellikle çok çekirdeklidir. Yani ne kendini salmış çok yumuşak ne de çok sert patlıcan seçilmemelidir.

Dolma ve salatada kullanmak için tombul olan bostan patlıcanı, yemeklerde kullanmak için kemer patlıcanı daha uygundur.

Neler Yapılır; Patlıcan Tatlısı, Patlıcan Kayganası, Medfune, Patlıcanlı Pilav

Kuru soğanın tazesi nasıl anlaşılır?

Soğan alırken görünüşüne bakın ve mutlaka sıkın. Sertse sorun yok ama eğer yumuşamışsa, evde çok kısa süre içinde bozulacak demektir. Eğer filizlenmişse hiç sıkmanıza bile gerek yok. Rengi dönmüşse de almayın ama kabuklar bazen renk dönmesini gizleyebilir. Bu yüzden bu testlerden geçse bile huylandığınız bir kaç tanesini de burnunuza götürün. Çünkü soğanın filizlenmesi, yumuşaması ya da renginin dönmesi kadar kokusu da önemli. Eğer kötü kokuyorsa içten çürümeye başlamış demektir. 

Tavuğun tazeliği nasıl anlaşılır?

Tavuk çok kısa sürede bakteri üretir ve bu bakteriler hayati risk yaratabilir, bu yüzden tavuk konusu çok önemli. Tavuğun kendine has hafif bir kokusu vardır. Ağır ya da ekşimsi bir koku geliyorsa almayın. Eğer antibiyotik kokusu geliyorsa o tavuğu kesinlikle pişirmeyin.

Su salması da önemli bir göstergedir. Su salmışsa saklama sıcaklığından daha yüksek bir sıcaklığa maruz kalmış demektir.

Renkteki değişim önemlidir. Rengi beyazdan çok hafif sarımsı olmalıdır. Bununla birlikte renkte değişim, deri üzerinde yer yer sararma, ette ya da deride yeşerme ya da morarma varsa, daha fazla incelemenize gerek yok. Tavuğunuzu başka bir yerden alacaksınız.

Elastikiyet bütün et ürünlerinde önemli bir kıstastır. Et, elastikiyetini kaybetmişse bayattır.

Eğer paketin içindeyse, parmağınızla (tırnağınızla değil) derisini ittirip çekin. Deri dağılıyorsa, bayattır. Paketten çıkarttığınızda yapış yapışsa, kendi haifif kokusu dışında koku varsa, çok yumuşaksa ya da yukarıdaki kıstaslara uymuyorsa, iade edin.

Aldığınız tavuğu mümkünse o gün pişirin, 1 günden fazla saklayacaksanız mutlaka buzluğa koyun.

Hormonlu tavuk nasıl anlaşılır?

Hormonlu tavuklardaki en önemli gösterge derinin altındaki su tabakasıdır. Eğer deri etin üzerinden rahatça kayıyorsa, hormon içerme olasılığı çok yüksektir. Kesinlikle uzak durun. Deri ile et ne kadar sıkı yapışıksa hormon açısından o kadar güvenilirdir.

Genelde eti bembeyaz olan tavuklar hormon içeren tavuklardır.

Neler Yapılır ; Memuniyye

Tereyağının tazesi / bozulduğu nasıl anlaşılır?

Uzaktan yakınımıza doğru başlayalım. Öncelikle dışarıdan görünüm. Tereyağının renginin homojenliğini kaybetmesi onun tereyağının bayatladığının göstergesidir. Tereyağları imal edildikleri süte ya da yapım tekniğine göre farklı renklerde olabilir ama önemli olan her yerinin aynı renkte olmasıdır.

Emin değiliz. O zaman biraz daha yaklaşalım. Tereyağının kendine has bir kokusu vardır. Tazeyse bu koku kuvvetlidir. Gittikçe düşer. Ekşimsi, acımsı, kekrek bir koku tereyağının bozulmuş olduğuna delalettir.

Hala emin değilseniz tatmak zorundasınız demektir. Bozulmuş tereyağının tadı acıdır. Acımış tereyağını kesinlikle kullanmayınız.

Eğer tereyağının küflendiğini gördüyseniz hiç konuşmaya bile gerek yok. Mutlaka soğuk zincirin bir yerinde kırılma olmuş, bu da tereyağını etkilemiştir.

Neler Yapılır; Sade yağ

Yumurtanın tazeliği nasıl anlaşılır?

Bayat olup olmadığı belki de en kolay anlaşılan malzeme yumurtadır. Hem kırmadan önce hem de kırdıktan sonra bayat olup olmadığı anlaşılabilir.

Yumurtayı kırmadan tazeliğini anlamak;

Yumurtanızı alarak su dolu bir bardağın içine koyunuz. Eğer dibe oturuyorsa tazedir. Eğer dipten biraz yükseliyorsa bayatlamaya başlamış demektir. Yüzeyde yüzüyorsa bayattır.

Kırılmış yumurtanın tazeliğini anlamak;

Yumurtanızın sarısı ne kadar toplu, yuvarlak şekline ne kadar yakınsa ve ne kadar parlak bir renkteyse, o kadar taze demektir. Bayatladıkça yüzeye yayılma miktarı artar hatta sarısı patlayıp dağılabilir. Taze yumurtanın beyazı akışkandır. Bayatladıkça bu akışkanlık azalır.

Bir şey daha; Yumurtanın organik ya da doğal olduğu nasıl anlaşılır? Kabuğunun kalınlığından. Endüstriyel yumurtalarda kabuk gezen, doğal ortamda yaşayan tavuğunkine nazaran daha incedir çünkü olgunlaşma zamanı daha kısadır,

Neler Yapılır; Çılbır, Süt böreği, Maklube – Balıklı Omlet

Zeytinin iyisi nasıl anlaşılır?

Bazı ürünlerde tazelikten çok iyilik aranıyor. Zeytin de bunlardan biri. İyilik de göreceli bir kavram. İyilik sadece lezzet ve görünüşte değil, sağlığa uygunlukta da aranmalı. Örneğin bazı üreticiler zeytini acılığı daha çabuk gitsin diye kostik ile terbiye ediyor. Bunu zeytinin tadına bakarak anlamanıza pek olanak yok ama dolaylı bir metot var. Zeytin alırken bir kaç tanesini tezgah başında yiyin ve çekirdeklerine bakın. Eğer çekirdekler koyu kahverengiyse, zeytin daha siyah ve gösterişli gözüksün diye boyanmamıştır. Eğer çekirdekler siyahsa, anlayın ki bu rengi vermek için boya kullanılmıştır ve büyük ihtimalle kostiklidir de. Her halükarda uzak durmanızda fayda var.

Genel Kurallar :                                                                     

1) Özellikle meyve satın alırken koku en önemli göstergelerden biridir. Zengin aromalı bir koku her şeyi belli eder. Eğer kokuda ufak da olsa bir acayiplik hissederseniz o meyveyi almaktan vazgeçmeniz çok daha akıllıca olur.

2) Beneklenme ya da renk değişimi çok özel bir durum olmadığı müddetçe meyve – sebzenin bozulduğuna delalet eder.

3) Yumuşama önemli belirtilerdendir. Yumuşamaya başlamış yiyecek, bozulmaya başlamış yiyecektir. Meyveler dışında bu neredeyse istisnasız olarak böyledir.